edilgen çati ne demek?

Edilgen Çatı (Pasif)

Edilgen çatı, cümlenin öznesinin eylemi gerçekleştiren değil, eylemden etkilenen olduğu fiil çatısıdır. Bu çatıda, eylemi yapan kişi veya nesne (etken özne) ya belirtilmez ya da dolaylı tümleç olarak cümlede yer alır.

Temel Özellikleri:

  • Eylemden Etkilenme: Öznenin eylemi yapmadığı, eylemden etkilendiği durumdur.
  • "-ıl, -in, -n, -il" Ekleri: Fiillere getirilen bu ekler, fiili edilgen yapar.
  • Etken Özne Belirsizliği veya Varlığı: Eylemi yapan kişi/nesne (etken özne) genellikle belirsizdir veya "tarafından" edatıyla dolaylı tümleç olarak belirtilir.

Örnekler:

  • Etken: Ali, pastayı yedi.
  • Edilgen: Pasta, Ali tarafından yendi. (Etken özne belirtilmiş)
  • Edilgen: Pasta yendi. (Etken özne belirsiz)

Edilgen Çatının Kullanım Alanları:

  • Eylemi yapanın bilinmediği veya önemli olmadığı durumlarda.
  • Eylemden etkilenenin vurgulanmak istendiği durumlarda.
  • Nesnellik ifadesinin ön planda tutulmak istendiği durumlarda.

Önemli Kavramlar:

  • Fiil%20Çatısı: Fiilin özne ve nesne ile olan ilişkisini ifade eder.
  • Etken%20Çatı: Öznenin eylemi gerçekleştirdiği fiil çatısıdır.
  • Özne: Cümlede eylemi yapan veya eylemden etkilenen öğedir.
  • Dolaylı%20Tümleç: Yüklemin anlamını yer, yön, zaman, durum ve ilgi yönünden tamamlayan tümleçtir.